Аливаа аж ахуйн нэгжийн удирдлага үйл ажиллагаандаа гадаад, дотоод олон хүчин зүйлийг харгалзан үзэх ёстой. Бүх төлөвлөгөө төлөвлөсөн ёсоор биелэгддэггүй. Ажилчид хуваарилагдсан ажлуудаа шийдэж, санамсаргүй байдлаар алдаа гаргаж эсвэл өөрсдөд нь хүлээлгэсэн үүрэгт ажлаасаа татгалзаж болно. Ийм учраас менежер өдөр бүр хяналтын чиг үүргийг гүйцэтгэх ёстой.
Хяналт гэж юу вэ?
Байгууллагын үйл ажиллагаа, бизнесийн бүтэц, засгийн газрын байгууллага байхаас үл хамааран өөрчлөгдөж буй орчинд байнга явагддаг. Удирдлагын аппаратын нэг үүрэг бол ийм өөрчлөлтийг харгалзан үзэж үйлдвэрлэлийн процесст тохируулга хийх явдал юм. Үүний зэрэгцээ менежер ажилтнуудаа зөв зохион байгуулж, түүнийг одоогийн болон ирээдүйн ажлуудыг хэрэгжүүлэхэд урамшуулах хэрэгтэй.
Доод албан тушаалтнуудын үйл ажиллагаанд тогтмол, төлөвлөгөөт хяналт тавих нь удирдлагын салшгүй үүрэг юм. Ийм байдлаар та ажилчдын ажлын доголдлыг цаг тухайд нь олж илрүүлэх, алдаа, буруу тооцооллыг илрүүлэх боломжтой. Аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагааны тасалдал нь ажилчдын алдаатай үйл ажиллагаанаас үүдэлтэй биш юм. Заримдаа алдааг менежерүүд өөрсдөө гаргадаг, жишээ нь дээрээс ирж буй захиалгын утгыг гажуудуулдаг.
Удирдлагын албан тушаалаас хяналт тавих нь удирдлагын заавар, тушаалын биелэлтийг зөв эсэхийг шалгах арга хэмжээний тодорхой бөгөөд сайтар бодож боловсруулсан систем юм. Энэхүү үзэл баримтлал нь ажилчдын чиг үүргийнхээ гүйцэтгэлийг чанд сахихад хяналт тавих явдал орно. Ажлын чухал хэсгийг машин, механизмаар бус хүмүүс гүйцэтгэдэг байгууллагад хяналт нь эрх мэдэл, үйл ажиллагааны захиргааны зохицуулалттай шууд холбоотой байдаг.
Удирдлагын чиг үүргийн хувьд хяналт
Хяналтын системийн даалгавар бол ажилчдыг үйл ажиллагаандаа удирдан чиглүүлэх ёстой зарим стандартыг бий болгох явдал юм. Хяналт үр дүнтэй байхын тулд менежер ажилтан бүрийн гүйцэтгэлийг үнэлэх жишиг үзүүлэлтүүд шаардлагатай байдаг. Стандарт ба хүрсэн гүйцэтгэлийн хоорондын ялгаа нь ажлын процесст өөрчлөлт оруулах үндэс суурь байх ёстой.
Байгууллагын үйл ажиллагааг төлөвлөх үе шатанд менежмент дэх хяналтын чиг үүрэг хүчин төгөлдөр болно. Менежерүүд хэлтсүүдийн ажлын төлөвлөгөөг гаргахдаа тэдгээрт хэрэгжүүлэх арга хэмжээ, хэрэгжүүлэх хугацаа, хариуцах хүнийг зааж баталгаажуулах арга хэмжээ авах шаардлагатай. Хяналтын төлөвлөсөн шинж чанар нь үйл ажиллагаанд аудит хийх тохиолдлыг тохиолдол бүрт биш, харин системтэйгээр хийх боломжийг олгодог.
Хяналтын эцсийн зорилго нь байгууллагын удирдлага нь гүйцэтгэлийн шалгуур үзүүлэлтийг хамгийн үр дүнтэй гүйцэтгэхэд чиглэсэн байдалд хүрэх явдал юм. Хяналтын үйл ажиллагааг төлөвлөхдөө менежер нь бие даасан ажилчдын болон багийн сэтгэлзүйн шинж чанарыг харгалзан үзэх ёстой. Буруу бүтэцлэгдсэн хяналт шалгалтын систем нь боловсон хүчинд сөргөөр нөлөөлж, хүсэл эрмэлзэл буурч, хурцадмал байдал нэмэгдэхэд хүргэдэг.